Yöneticilik ve strateji üzerine bini aşkın makalesi ve onlarca kitabı olan büyük üstat Peter Drucker'dan feyz almaya ve yazdıklarını anlamaya çalışmaya devam ediyorum.

Daha önceki yazılarda işletmecilik hakkında, liderlik hakkında, yöneticilik hakkında binlerce anlamsız ve mesnetsiz yazının olduğundan şikayet etmiştim. O zaman da yad ettiğim gibi Drucker bu tanımın dışında bırakmamız gereken gerçek beyinlerden biridir.

Gün gün Drucker kitabını okurken işletmeyi 3 ana boyutta anlattığını ve bu konudaki öngörüsünü gördüm. Paylaşmak istedim. Bakın ne diyor üstad:




"Geleceğin toplumundaki şirketlerin üst yönetimleri için önemli bir görev, şirketin bir örgüt olarak şu üç boyutunu dengelemek olacaktır: ekonomik boyut, insani boyut ve önemi gittikçe artan toplumsal boyut. Geçen yarım yüzyılda geliştirilen bu üç şirket modelinden her biri bu üç boyutun birini öne çıkardı ve diğer ikisine daha az ağırlık verdi. "Sosyal pazar ekonomisi" temeline dayanan Alman modeli toplumsal boyutu ön planda tuttu; Japon modeli insan boyutuna ağırlık verdi ve Amerikan modeli ekonomik boyutu ön plana çıkardı.

   Bu üçünden hiçbiri tek başına yeterli değildir. Alman modeli hem ekonomik başarı hem de toplumsal istikrar sağladı, ama bunun bedelini yüksek işsizlik ve tehlikeli bir işgücü pazarı katılığıyla ödedi. Japon modeli uzun yıllar çarpıcı bir başarı gösterdi, ama ciddi bir zorlukla ilk karşılaşmasında tökezledi; aslında bu, Japon ekonomisinin 90'lı yıllarda yaşadığı durgunluğu aşmasının önündeki en büyük engellerden biriydi. Hissedarlık modeli de çamura saplanmaya mahkumdur. Bu, yalnızca ekonominin iyiye gittiği dönemlerde sağlıklı işleyen, güneşli havalar için tasarlanmış bir modeldir. Kuşkusuz, bir işletme toplumsal ve insani işlevlerini, ancak faaliyet gösterdiği alanda ilerleme sağladığı takdirde yerine getirebilir. Fakat bugün bilgi işçilerinin anahtar konumundaki çalışanlar haline gelmesi nedeni ile, başarılı olabilmek için bir şirketin tercih edilen bir işveren olmaya ihtiyacı var."

Demek ki, önce ne demeye çalıştığını anlamalı, sonra bu sistemleri analiz etmeli ve üçünü de dengeleyecek bir anlayış geliştirmeye çalışmalıyız.

Bir süredir yönetim ve strateji konusunda yazmak istiyorum ama bir türlü iskeleti kafamda oturtamadım. Konu geniş, literatür derya, aklım aciz. Bu yazılar biraz ısınma niteliğinde.

* Elimdeki kitap MESS yayınlarına ait "Gün Gün Drucker" kitabı. Yazan Joseph Maciariello ve çeviren Murat Çetinbakış.